Pagina 3 van 19
Hieronder worden enkele foto's getoond van de (ver)bouw van het hoofdbureau van politie aan de Grote Berg. De foto's zijn afkomstig uit een album dat aan de hoofdcommissaris B. van der Werf werd aangeboden nadat de nieuwbouw was voltooid en het gebouw officieel was geopend.Ik mocht het album ontvangen van zijn weduwe Mevr. van der Werf-Cattoir.
Links de aanbiedingkaart die voor in het album was geplakt, getekend door burgemeester van Rooy
Boven: Van der Werf (met hoed) brengt een bezoek aan de bouwput van de nieuwe vleugel aan de Deken van Somerenstraat.
De eerste steen werd gelegd door Jetske van der Werf en Richard Kolfschoten, respectievelijk dochter van de hoofdcommissaris en zoon van de burgemeester. De betreffende steen is bij de grote verhuizing naar de Mathildelaan (1981) uit de gevel gehaald en heeft jarenlang als oud vuil op het binnenterrein gelegen. De steen is enkele jaren geleden in de tuin gelegd van Jetske van der Werf. (onder)
Het was in Friesland, waar van der Werf vandaan kwam, gebruik om bij bijzondere gebeurtenissen een zilveren lepel te schenken. Beide kinderen kregen bij deze gelegenheid dan ook een Friese lepel. Omdat de hoofdcommissaris zich kon voorstellen dat ze daar toen de waarde nog niet van kenden deed hij er ook een zak chocola bij.
Jetske in november 2014 met haar lepel.
Gezicht op de nieuwe vleugel in aanbouw. Op de achtergond "Ons Thuis" aan de Deken van Somerenstraat.
Helemaal achter zijn duidelijk de Waag aan de Paradijslaan en de gebouwen aan de Vestdijk te zien.

Links de aanbouw van de cellen. Rechts het cellencomplex is klaar.
In deze fase van de nieuwbouw staat de nieuwe vleugel van het hoofdbureau nog los van het oude gebouw. Tussen de gebouwen door zie je nog een stukje van "Ons Thuis" aan de Deken van Somerenstraat.
De huisjes rechtsonder stonden aan de toenmalige Luciferstraat en zijn kort daarna afgebroken.
De skyline van Eindhoven was toen heel anders. Iconen als het torentje van het oude stadhuis aan de Rechtestraat, de Joodse synagoge in de Kerkstraat en de gashouder zijn nog aanwezig.
Klik op de afbeelding voor een detailvergroting.
Bovenstaande bordjes hingen op de gangen van het hoofdbureau aan de Grote Berg bij de deur van de betreffende afdeling.
In die tijd kon je als bezoeker nog gewooon zelf naar de afdeling wandelen nadat je door de portier was verwezen.
Nu is alles hermetisch afgesloten en kom je, zonder begeleiding, niet verder dan de hal
Tot in de zeventiger jaren werden aan het hoofdbureau secties verricht op stoffelijke overschotten van slachtoffers van misdrijven of ongevallen door oa. de bekende Dr.Zeldenrust .
De stoffelijke overschotten werden bewaard in de frigidaire (boven)
Vaak werden nadien de slachtoffers opgebaard in de Chapelle ardente (links) om door familieleden te worden geïdentificeerd.
Links: de trappenhal op de eerste en tweede verdieping zijde Grote Berg. Achter de glazen wand boven was de typekamer gevestigd. Daaronder (1e verdieping) de afdeling financiën met de kassier.
Rechts: De centrale hal van het hoofdbureau.
In de centrale hal van het hoofdbureau bevond zich dit mozaïek. Als niet kunstkenner meen ik me te herinneren dat het iets te maken had met goed en kwaad en de functie die de politie daarin heeft.
Rechts de nieuwe kamer van de hoofdcommissaris
Oud en nieuw
Op 15 april 1958 werd het nieuwe hoofdbureau geopend door burgemeester van Rooy.
De eerste brief van de hoofdcommissaris om te komen tot uitbreiding van het bureau dateerde van 20 januari 1947. Hij had de brief echter rechtstreeks gericht aan de directeur van gemeentewerken in plaats van aan het college. Een valse start.
Het nam 7 jaar in beslag aan voorbereidingen en besprekingen totdat de eerste paal werd geslagen op 8 oktober 1954.
De totale uitvoering van alles heeft 3,5 jaar geduurd.
De openingsplechtigheid vond niet plaats in het nieuwe bureau maar in een zaal van het ernaast gelegen Gezellenhuis in aanwezigheid van talrijke hoogwaardigheidsbekleders en de architect van het geheel Ir. W.H. Vroom.
De bouw werd gerealiseerd door aannemersbedrijf van de Velden & Zn.
Verschillende gebouwen kregen echter niet de bestemming die ze was toebedacht. Door de brand van Sancta Ursula moesten de afdelingen Bijzondere Wetten en Vreemdelingendienst ook worden gehuisvest.

Door het hoger politiepersoneel en de 3 plaatselijke voorzitters van de drie politievakcentrales werd, namens het gehele politiepersoneel een kunstwerk aangeboden. Het waren twee ramen van geëtst glas die verwerkt waren in de deuren van de nieuwe conferentiekamer. (boven)
De ontwerper van de ramen, prof. Albert Troost, had de opdracht gekregen om artikel 1 van de Politiewet uit te beelden. In het betreffende artikel werd de taak van de politie omschreven als: In ondergeschiktheid aan het bevoegd gezag en in overeenstemming met de geldende rechtsregelen, te zorgen voor een daadwerkelijke handhaving van de rechtsorde en hulp te verlenen aan hen die deze behoeven.

Na de diverse toespraken ging het gezelschap naar het nieuwe gebouw en werd de sleutel door de dochter van de hoofdcommissaris, Jetske van der Werf, overhandigd aan Ir.Vroom.Jetske was ook degene geweest die, samen met Richard Kolfschoten, eerder de eerste steen had gelegd.Ir.Vroom gaf de sleutel aan burgemeester van Rooy en droeg daarmee het gebouw officieel over.(links)
Er werd een receptie gehouden in de nieuwe conferentiekamer.
Kantine
Tot de zestiger jaren bracht iedereen, tijdens iedere dienst, gewoon zijn broodtrommeltje mee naar het bureau. Je wist niet beter.
Op een bepaald moment mocht je (overdag uiteraard) een warme maaltijd bestellen in het restaurant van het stadhuis. Daar werd weinig of geen gebruik van gemaakt om de doodeenvoudige reden dat er te weinig tijd was om het op te halen en te nuttigen. En als het je al lukte om het op te halen bestond er een grote kans dat je het moest laten staan omdat je naar de een of andere klus werd gestuurd.
Begin 1971 kwam er een mogelijkheid om overdag een warme maaltijd te gebruiken in de kantine van het hoofdbureau. Er was een heuse keuken gebouwd waar twee dames ( Riet Wouters en haar zusd) hun best deden om vakkundig de prefab maaltijden op te warmen en op te dienen. Ja dat zelfs.(of was dat alleen de eerste dag?)
Het was tot dan een ongekende luxe. Het was zelfs zo dat in de beintijd er alleen gevulde koeken ed. werden verkocht en dat de toenmalige hoofdcommissaris Van de Werf vond dat, als iemand die kocht, hij zijn gezin te kort deed.
In 1981 wordt het hoofdbureau van gemeentepolitie aan de Grote Berg voorgoed gesloten. In Eindhoven en omstreken was "De Grote Berg" een begrip. De toenmalige hoofdcommissaris Kees Vringer sloot onder belangstelling van enkele genodigden en de plaatselijke pers, de hoofdingang af en overhandigde de sleutel aan de toenmalige gemeentesecretaris Chris Wouters.Collega Ted van Hoof had tevoren met zijn 8 mm. camera een impressie gemaakt van het gebouw en haar bewoners. Een waardevol document.
Dit is de situatie in 2023. Gezicht op de achterzijde van het bureau aan de Grote Berg, gezien vanuit de brandweerkazerne.