(Afgebeelde documenten bron Stadsarchief Amsterdam)
Hoewel het Politie Bataljon Amsterdam op zich niets te maken heeft met de Gemeentepolitie Eindhoven meen ik er toch goed aan te doen om wat achtergrondinformatie daarover op deze website te vermelden.
Bij dat bataljon zijn immers onder andere de latere Eindhovense politiemannen Frans Kieft en Gerard van den Boom ingedeeld geweest.
Beiden waren bij het uitbreken van de oorlog bij de Koninklijke Marechaussee. Ze werden (toen nog als marechaussee) overgeplaatst naar Amsterdam en werden automatisch lid van het Amsterdamse politiekorps. Zij werden ondergebracht in een voormalig klooster -en scholencomplex met een van de ingangen aan de Ferdinand Bolstraat. De latere Tulpkazerne.
In eerste instantie waren alleen bestaande leden van het Amsterdamse korps ingedeeld bij het Politie Bataljon Amsterdam.(PBA)
Op voorspraak van Hanns Albin Rauter werd er in Amsterdam een politiepresident aangesteld. Deze moest de hoofdstedelijke politie rigoureus reorganiseren, zich met de personele zaken bemoeien én uitzien naar een nieuwe hoofdcommissaris. Op 21 april 1941 werd Sybren Tulp de nieuwe korpschef.
De kazerne werd naar hem vernoemd.
Toen de manschappen later onder bevel kwamen van de Duitse macht werden de politiemannen door de Amsterdammers "De Zwarte Tulpen" genoemd. Tulp overleed al op 51 jarige leeftijd in oktober 1942. Hanns Albin Rauter sprak tijdens de crematie en maakte bekend dat de eerste compagnie van het Politie Bataljon Amsterdam voortaan "De Sybren Tulp-compagnie" zou heten.
De installatie van Tulp.
Vlnr: Polizeipräsident senator Schröder, regeeringscommissaris E.J. Voûte, de aftredende hoofdcommissaris, H. J. Versteeg, de nieuwe hoofdcommissaris, S. Tulp en de waarnemend hoofdcommissaris, Broekhoff. (bron: wikipedia)
Het bataljon bestond uit 254 mannen die intern in de 'Tulpkazerne' zaten. Alleen de gehuwde mannen was het toegestaan, indien zij geen dienst hadden, thuis te overnachten. In het gebouw waren slaapkamers voor officieren en manschappen gescheiden.Ook waren en kantines, een ziekenboeg, een zaal voor vechtsporten en gymlokalen.De opening van de kazerne werd goed voorbereid. Er zou een defilé worden gehouden en vele "hoogwaardigheidsbekleders" werden uitgenodigd waaronder Rauter.
Hieronder enkele documenten in relatie tot de opening van de Tulp-kazerne.
Het defilé in de Kalverstraat te Amsterdam. (bron: Historiek)
Burgemeester Voûte
Voûte hield een toespraak bij de opening van de kazerne. (onder)
De bijgaande foto (wikipedia) is gemaakt tijdens zijn berechting in 1947. Hij werd veroordeeld tot 3 jaar en 7 maanden en overleed kort na zijn vrijlating.
klik op de afbeelding voor een vergroting.In april en mei 1942 brachten 'hoogwaardigheidsbekleders' de kazerne van het P.B.A.
In het korpsblad van de politie werd er trots melding van gemaakt.
In maart 1942 bezocht Lt.Kol. J.C. Krenning de kazerne.
In mei 1942 was Himmler aan de beurt om de kazerne te bezoeken.
Waren dit voortekenen van een geleidelijke 'aanpak' van de Nederlandse politie?
Enkele maanden later volgde onderstaande brief.
De mededeling dat de Amsterdamse en Haagse politiemannen die deel uitmaakten van de zg. gesloten eenheden in bepaalde gevallen onder direct bevel stonden van de Duitse Politie Bataljons. En die "bepaalde gevallen" waren (zo die er al waren) niet de prettigste gevallen om bij ingezet te worden.
Op 18 juni 1942 waren echter Kieft en Van den Boom al overgeplaatst naar Eindhoven. Daarvoor hadden zij in februari-maart en april 1942 in Schalkaar gezeten als een vorm van straf voor hun gedrag bij het P.B.A.
Zij vielen dus niet onder dit bevel. Nog weer later, op 2 september 1942, werd het nog erger. Het P.B.A. viel voor wat betreft de aanhouding van Joden onder rechtsreeks bevel van de S.D. (onder)
De ondertekenaar van dit bericht was Krenning. Voor meer info over hem zie wikipedia.
Zeer interessant om te lezen is het proefschrift van Steven Sietsma dat handelt over het Politie Bataljon Amsterdam.
In een proces-verbaal tegen een Amsterdamse agent die buiten zijn boekje was gegaan is te lezen hoe hij over Joden dacht.